Education Loan Scheme 2024 – शिक्षण हा प्रत्येक व्यक्तीचा मूलभूत हक्क आहे, परंतु आर्थिक अडचणींमुळे अनेक विद्यार्थी त्यांच्या उच्च शिक्षणाचे स्वप्न पूर्ण करण्यात असमर्थ असतात. विशेषतः शेतकरी कुटुंबातील विद्यार्थ्यांना बँक किंवा वित्त संस्थांकडून शिक्षण कर्ज घेणे कठीण जाते, कारण त्यांच्याकडे स्थायी उत्पन्नाचे साधन नसते आणि बँकांच्या जाचक अटींमुळे त्यांना कर्ज मिळत नाही. यामुळे विद्यार्थी शिक्षणापासून वंचित राहतात, ज्याचा त्यांच्यावर आणि राज्यावर विपरीत परिणाम होतो.
या समस्यांचा विचार करून महाराष्ट्र शासनाने शैक्षणिक कर्ज योजनेची स्थापना केली आहे. या योजनेचा मुख्य उद्देश आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल विद्यार्थ्यांना कमी व्याजदरात कर्ज उपलब्ध करून देणे आहे, जेणेकरून ते आपले शिक्षण पूर्ण करू शकतील. यामुळे केवळ विद्यार्थ्यांचा विकास होणार नाही, तर राज्याचा आर्थिक विकासही साधता येईल. या योजनेच्या माध्यमातून विद्यार्थ्यांना त्यांच्या स्वप्नांची पूर्तता करण्याची संधी मिळेल आणि समाजातील विविध क्षेत्रांत योगदान देण्याची प्रेरणा मिळेल.
शैक्षणिक कर्ज योजनेचे उद्दिष्ट | Education Loan Scheme 2024
शैक्षणिक कर्ज योजना ही अनूसुचित जातीतील चर्मकार समाजातील (चर्मकार, ढोर, होलार, मोची इत्यादी) विद्यार्थ्यांसाठी एक महत्त्वाची उपक्रम आहे. या योजनेच्या प्रमुख उद्दिष्टांमध्ये खालील गोष्टींचा समावेश आहे:
- जीवनमान उंचविणे: चर्मकार समाजातील व्यक्तींना आर्थिकदृष्ट्या सक्षम बनवून त्यांच्या जीवनमानात सुधारणा करणे.
- समाजप्रवाहात स्थान मिळवून देणे: विद्यार्थ्यांना उच्च शिक्षणाच्या माध्यमातून समाजात मानाचे स्थान मिळवून देणे, ज्यामुळे त्यांच्या कौशल्यांचे मूल्य वाढेल आणि समाजातील इतर घटकांमध्ये आदर्श म्हणून ठरू शकतील.
- आर्थिक सहाय्य प्रदान करणे: विद्यार्थ्यांना त्यांच्या उच्च शिक्षण पूर्ण करण्यासाठी आवश्यक आर्थिक सहाय्य प्रदान करणे, जेणेकरून कोणतीही आर्थिक अडचण त्यांच्या शिक्षणामध्ये अडथळा निर्माण करू नये.
या उद्दिष्टांद्वारे, शैक्षणिक कर्ज योजना चर्मकार समाजातील विद्यार्थ्यांच्या सामाजिक व आर्थिक विकासासाठी महत्त्वपूर्ण ठरते, ज्यामुळे त्यांचा भविष्यकाळ उज्ज्वल होईल.
| योजनेचे नाव | शैक्षणिक कर्ज योजना |
| राज्य | महाराष्ट्र |
| विभाग | समाज कल्याण विभाग |
| लाभार्थी | अनुसूचित जातीतील विद्यार्थी |
| लाभ | 20 लाखांपर्यंत कर्ज |
| उद्देश्य | अनुसूचित जातीतील विद्यार्थ्यांना शिक्षणासाठी आर्थिक सहाय्य करणे |
| अर्ज करण्याची पद्धत | ऑफलाईन |
शैक्षणिक कर्ज योजनेचा फायदा | Education Loan Scheme 2024 Benefits
शैक्षणिक कर्ज योजना विशेषतः अनुसूचित जातीतील विद्यार्थ्यांसाठी महत्त्वपूर्ण आहे. या योजनेचे काही प्रमुख फायदे खालीलप्रमाणे आहेत:
- शिक्षणाची संधी: योजनेअंतर्गत राज्यातील अनुसूचित जातीतील विद्यार्थी देशांतर्गत तसेच परदेशातील शिक्षण पूर्ण करण्याची संधी मिळवतात.
- कमी व्याज दर: या योजनेअंतर्गत अत्यंत कमी, म्हणजेच 4% व्याज दर आकारला जातो, जे विद्यार्थ्यांना परवडणारे असते.
- उच्च कर्ज रक्कम: विद्यार्थ्यांना देशातील शिक्षणासाठी 10 लाख रुपये तर परदेशातील शिक्षणासाठी 20 लाख रुपये कर्ज उपलब्ध करून दिले जाते.
शैक्षणिक कर्ज योजना ज्या प्रवर्गासाठी लागू आहे
- अनुसूचित जातीतील चर्मकार समाज: चर्मकार, ढोर, होलार, मोची इत्यादी यामध्ये समाविष्ट आहेत.
आवश्यक पात्रता | Education Loan Scheme 2024 Eligibility
- अर्जदार हा महाराष्ट्र राज्याचा मूळ रहिवाशी असावा.
- अर्जदार अनुसूचित जातीतील चर्मकार समाजाचा असावा.
- अर्जदाराचे वय 18 ते 50 वर्षांपर्यंत असावे.
- अर्जदाराच्या कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न ग्रामीण भागासाठी 98,000 रुपये आणि शहरी भागासाठी 1,20,000 रुपये पर्यंत असावे.
- अर्जदाराने निवडलेल्या व्यवसायाचे ज्ञान व अनुभव असावा.
- जातीचा व उत्पन्नाचा दाखला तहसिलदार किंवा तत्सम सक्षम प्राधिकायाने दिलेला असावा.
- अर्जदाराने या महामंडळाकडून किंवा इतर कोणत्याही शासकीय उपक्रमाकडून आर्थिक लाभ घेतलेला नसावा.
नियम व अटी
- फक्त महाराष्ट्र राज्यातील विद्यार्थ्यांना या योजनेचा लाभ दिला जाईल.
- महामंडळाने वेळोवेळी घालून दिलेल्या अटी व शर्ती अर्जदारावर बंधनकारक राहतील.
अर्ज प्रक्रिया
- अर्ज घेणे: योजनेचा लाभ घेऊ इच्छिणाऱ्या विद्यार्थ्यांनी आपल्या जिल्ह्यातील जिल्हा कार्यालयात जाऊन समाज कल्याण व शैक्षणिक विभागात अर्ज घ्यावा.
- कागदपत्रे जमा करणे: अर्जात विचारलेली सर्व माहिती भरून, आवश्यक कागदपत्रे जोडून अर्ज कार्यालयात जमा करावा.
या प्रकारे विद्यार्थ्यांनी शैक्षणिक कर्ज योजनेअंतर्गत अर्ज प्रक्रिया पूर्ण करावी आणि शिक्षणाची संधी साधावी. यामुळे त्यांच्या व्यक्तिमत्व विकासास मदत होईल आणि सामाजिक व आर्थिक स्थितीत सुधारणा साधता येईल.
| अधिक माहितीसाठी :- | येथे क्लिक करा |
| विविध योजनेसाठी वेबसाईट :- | येथे क्लिक करा |
| व्हॉट्सअँप ग्रुप जॉईन करण्यासाठी :- | येथे क्लिक करा |
| योजनेची अधिकृत वेबसाईट | Click Here |
| संपर्क क्रमांक | सामाजिक न्याय व विशेष सहाय्य विभाग |
| पत्ता | पहिला मजला, विस्तारित इमारत, मंत्रालय, मादाम कामा रोड, हुतात्मा राजगुरू चौक, मुंबई – 400 032 |
| संपर्क क्रमांक | 022-22025251 022-22028660 |
| ई-मेल | min.socjustice@maharashtra.gov.in |
FAQ’s
योजनेचा उद्देश काय आहे?
या योजनेचा उद्देश अनुसूचित जातीतील विद्यार्थ्यांना शिक्षणासाठी आर्थिक सहाय्य करणे आहे, ज्यामुळे ते उच्च शिक्षण प्राप्त करू शकतील.
किती रक्कम कर्ज मिळू शकते?
अनुसूचित जातीतील विद्यार्थ्यांना देशांतर्गत शिक्षणासाठी 10 लाख रुपये आणि परदेशातील शिक्षणासाठी 20 लाख रुपये कर्ज उपलब्ध आहे.
या योजनेअंतर्गत व्याज दर किती आहे?
या योजनेअंतर्गत 4% व्याज दर आकारला जातो, जो विद्यार्थ्यांसाठी अत्यंत कमी आहे.
अर्ज करण्याची प्रक्रिया कशी आहे?
विद्यार्थ्यांनी जिल्हा कार्यालयात जाऊन समाज कल्याण विभागात अर्ज घ्यावा आणि आवश्यक कागदपत्रे जोडून अर्ज कार्यालयात जमा करावा.
कोणत्या विद्यार्थ्यांना याचा लाभ मिळतो?
फक्त महाराष्ट्र राज्यातील अनुसूचित जातीतील विद्यार्थ्यांना या योजनेचा लाभ मिळतो.
इतर योजना :-
Sanjay Gandhi Niradhar Yojana 2025 | संजय गांधी निराधार योजना २०२५ , जाणून घ्या संपूर्ण माहिती